Hiperaktivite halk arasında aşırı/olağandışı hareketlilik olarak bilinmektedir. Hiperaktivite bozukluğu geçmişden günümüze gelen psikiyatrik bozukluklar arasında sıkça görülen bir bozuklukdur.
Günümüzde hiperaktivite %3 ile %10 arasında görülmektedir.
Genelde erkek çocuklarda daha sık görüldüğü araştırmalar ile kanıtlanmıştır.
Hiperaktivite bozukluğu genel olarak dikkat eksikliği ile birlikte gözlemlenmektedir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu nedir?
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) beyindeki bazı kimyasal maddelerin işleyişindeki farklılıklar nedeniyle oluşan bir nörogelişimsel bozukluktur.
Çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtileri nelerdir?
Aşırı Hareketlilik: Çocuğun kendi yaşıtlarıyla karşılaştırıldığında belirgin düzeyde daha fazla hareketli olduğunda aşırı hareketlilikten söz edilir. Ayrıca bu hareketlilik, oyun, anaokulu ve okul gibi günlük işlevlerde çocuk, aile veya öğretmenler için sorun oluşturduğunda aşırı hareketlik diye nitelendirilir.
Dikkat Sorunları: Dikkatin bir noktaya toplanabilmesinde güçlük, dış uyaranlarla dikkatin çok kolay dağılabilmesi, unutkanlık, eşyalarını veya oyuncaklarını sık sık kaybetme ve düzensizlik gibi belirtiler dikkat sorunları bulunduğunu gösterir.
Dürtüsellik: Acelecilik, istekleri erteleyememe, sorulan sorulara çok çabuk yanıt verme, başkalarının sözlerini kesme ve sırasını beklemekte güçlük çekme gibi özellikler dürtüsellik sorunları bulunduğunu düşündürür.
DEHB olan çoğu çocuğun konsantre olma ve dikkat etme sorunları vardır. Sabit bir yerde oturma ve sıra bekleme davranışlarında sorun yaşayabilir.
Bazen düzensiz, dikkat dağıtıcı veya unutkan olabilirler. Sınıfta hayal kurmaya eğilimlidirler. Bazı şeyleri kaybedebilir ve ödevleri bitirmekte zorlanabilirler. Koltuklarında dolaşabilir, çok hareket edebilir, çok fazla konuşabilir veya başkalarının konuşmalarını kesebilirler.
DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) olan çocuklar endişeli, sinirli, öfkeli ve üzgün olabilirler.
Ebeveynler ve öğretmenler bir çocuğun DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) olduğundan şüphelendiğinde, ilk adım psikolog, psikiyatrist veya pedagog gibi bir uzmana gitmektir. Bu gibi uzmanlar değerlendirme sonrasında tedavi süreci için yardımcı olmaktadır.
Günümüzde dikkatini toplamakta güçlük yaşayan, dürtüsel olan, düzensiz aşırı hareketliliği bulunan çocuklara sıklıkla hiperaktivite tanısı konuyor. Hiperaktivite ve dikkat eksikliğinin nedenleri hakkında da doğruluğu kanıtlanmamış birçok açıklama bulunmaktadır. Tedavi sürecinde sıklıkla ilaç kullanımı da konunun tartışılan bir başka boyutudur. Oysa hiperaktivite ve dikkat eksikliğinin tanı ve tedavisi, bütüncül bir yaklaşım ile ele alınıp takip edilmeli, ilaç tedavisi son çare olarak düşünülmelidir.
